De commissie

De Koninklijke Commissie voor Monumenten en Landschappen biedt een reflectiekader waarin experten met uiteenlopende achtergronden en uit verschillende vakgebieden zich vanuit hun praktijkervaring of onderzoeksveld buigen over de erfgoedkundige aspecten van projecten. De Commissie telt achttien leden die door de regering worden benoemd op basis van hun deskundigheid op het vlak van erfgoedbehoud – twaalf op voordracht van het Brussels Parlement en zes op voordracht van de Commissie, telkens na een oproep tot kandidaatstelling.

De Commissie omvat architecten, ingenieurs, (kunst) historici, planologen, landschapsarchitecten en specialisten op het gebied van natuurlijk erfgoed en historische tuinen, restauratietechnieken, energieprestatie en archeologie, en ook juridische en economische experts.

Om de aanvragen en dossiers te onderzoeken, komt de Commissie elke twee tot drie weken in plenaire vergadering samen  in de kantoren van Urban ( Arcadiagebouw op de Kunstberg). De vergaderingen staan onder leiding van haar (onder)voorzitter en vinden plaats in aanwezigheid van waarnemers van de Directies Stedenbouw en Cultureel Erfgoed van Urban. Elke adviesaanvraag wordt door een of meer leden van de Commissie ingeleid en tijdens de zitting voorgesteld. Na beraadslaging brengt de KCML haar adviezen collegiaal uit.

Als onafhankelijk adviesorgaan adviseert de KCML de Regering omtrent het erfgoedbehoud in het Brussels Gewest. Haar belangrijkste opdracht bestaat erin collegiale adviezen uit te brengen over vergunningsaanvragen voor werken aan beschermde of op de bewaarlijst ingeschreven monumenten en landschappen of  niet-gevrijwaarde goederen gelegen  in vrijwaringszones of ingeschreven op de inventaris. De KCML brengt ook advies uit in het kader van nieuwe beschermingsprocedures of inschrijving op de bewaarlijst en over de plannen voor erfgoedbeheer. Wanneer het advies van de KCML betrekking heeft op een gevrijwaard (goed (beschermd of op de bewaarlijst ingeschreven), dan is dit  advies bindend of “eensluidend”. De KCML kan de Regering ook zelf voorstellen om een goed te beschermen of in te schrijven op de bewaarlijst. Daarnaast kan ze  het initiatief nemen om  aanbevelingen formuleren over alle aspecten die betrekking hebben op het onroerende erfgoed van het Gewest. De Commissie is ook een van de organen die de plannen van ruimtelijke ordeningen en stedenbouwkundige verordeningen mee beoordelen. 

De KCML is zich ten volle bewust van de noodzaak van een geïntegreerde benadering. Door haar multidisciplinaire samenstelling kan ze een zeer breed spectrum aan dossiers behandelen, gaande van de restauratie van een sgraffito in een herenhuis tot de verlenging van het tracé van de Noord-Zuid Metrolijn. De KCML evalueert de erfgoedkundige uitdagingen  in het licht van alle stedelijke componenten en met aandacht voor zowel  stedenbouw, stadslandschap, stadsvernieuwing, milieubeheer, duurzaamheid, mobiliteit, energieprestaties, enz. Daarbij streeft ze ernaar de sectorale benadering van dossiers te overstijgen.

Naast geïsoleerde gebouwen en beschermde sites is de KCML van mening dat de erkenning van het erfgoed beter moet worden geïntegreerd op territoriaal niveau, met name om de waarde te verhogen van de grote stedelijke en landschappelijke composities die bijdragen tot de identiteit van het Brussels Gewest en de kwaliteit van de stedelijke omgeving.

De KCML is ervan overtuigd dat het mogelijk is geheugen en project, erfgoedbenadering en hedendaagse benadering, beter met elkaar te verzoenen op het niveau van stedenbouw en landschap, zoals men dat doet voor een gebouw of een site. Het gaat er niet noodzakelijk om alles te behouden, maar het is belangrijk dat de samenhang van het verhaal dat aan de stad als geheel ten grondslag ligt, wordt omgevormd.